Otobüslerde kızartma kokusu
Antalya sıcağında şehir içi otobüslerden gelen kızartma kokularını duyan varmı.Yalnız kızartma değil bazen de keskin halde yanık yağ kokuları var. Dikkat eden varsa şehirlerarası yollar üzerinde 10 numara yağ bulunur tabelaları vardı. Bu yağların çok ince, su gibi bir yağ olduğu söylenir. Bilinçli bir şekilde ve belli bir oran dahilinde mazotla karıştırılarak kullanıldığında otobüs, kamyon gibi büyük motorlu araçlarda işe yaradığı söylenmekte.
Tabii işe yaraması ekonomik. Kimi nakliyeciler fazla kar amacıyla bu yönteme baş vururken kimileri de dünyanın en pahalı yakıtının satıldığı ülkemizde yakıt masrafını asgariye indirmek çabası içine girmiş.
Bazı sürücüler 10 numara yağın hem kokusu ve yarattığı hava kirlililği, hem de araçları sık sık yolda bırakması nedeniyle, her yönden tehlikeli ve zararlı olduğu görüşünde birleşiyor. Mazot fiyatındaki artış nedeniyle lüks yolcu otobüsleri de dahil araç sahiplerinin 10 numara yağa yöneldiği, yeni teknolojili motorlara büyük zarar verdiğinin bilinmesine rağmen ekonomik sıkıntılar nedeniyle bunu kullanmaktan vazgeçmediği görülüyor.
İlk anda karlı gibi görülen 10 numara yağ kullanımı, zaman içinde kazandırdığından fazlasını kaybettiriyor.Tteknik elemanlar; 10 numara yağın; sibop, sekman ve motorun mekanik aksamlarına kadar her şeyine ve pompa sistemine zarar verdiğini söylüyor. 10 numara yağın içine solvent türü maddelerin katıldığını, bu maddenin ise son derece yanıcı ve patlayıcı olduğunu belirten teknik elemanlar; “bir çarpışma, devrilme, sürtme anında çıkan bir kıvılcımla daha çok parlıyor, facialara da sebep oluyor” uyarısını yapıyor.
Nitekim arada bir medyada yanan otobüs haberlerinde de bu yönde yorumlara rastlıyoruz.Peki şehir içi taşıma yapan yolcu otobüslerinde ve midibus tipi araçlarda 10 numara yağ karışımlı mazot kullanılıyor olabilir mi?. 10 numara mı yoksa artık atık yağlar mı bilemem ama şu sıcak havalarda bazı midibus tipi araçların eksozundan kızartma kokusu bile duyar olduk. Balık kızartması kokusu veya patlıcan kızartması kokusu olabilir belki her ikisinin de artı ve atık yağıdır. Ben her iki kokuyu da aldım.
İnanmayan varsa otobüs duraklarında beklesin ve duran otobüslerin eksozuna burnunu dayayıp koklasın. 10 araçtan belki 5 tanesinden kokuyu alabilir.
Bir ara yanık yağ toplayanlar olduğunu duymuştum. Bu konuda tanıdığı olan varsa benim adresimi gazeteden alıp irtibata geçebilir. Şu dar günlerde, evde kızartmalardan arda kalan yağları biriktirip stabilirim. Belki ekonomik yönden aile bütçesine katkı olur.
Cengiz Savaşeri
Otobüslerde kızartma kokusu
