İran, 2 ay içinde Türk kozmetiğine gümrük kapılarını kapatıyor
7 AYDA 50 MİLYON DOLARI AŞAN İHRACAT DURMA NOKTASINDA
İran’a yönelik uluslararası ambargonun kalkmasından en fazla heyecanlanan sektörlerden biri de kozmetikti… İran, Türk kozmetik firmalarının en önemli ihracat pazarlarından biri olmasının yanı sıra İranlı tüketicinin gözündeki Türk ürünleri algısının yüksek olması ticaret hacminin daha da artacağına yönelik umutları artırmıştı. Ancak beklenen olmadı. İran’ın Türk kozmetik firmalarından ülkeye ithal edilecek ürünler için istediği izin şartları giderek ağırlaşıyor. Halihazırda İran’a ihracat yapma izni olan firmaların süreleri 2 ay içinde doluyor. Yeni ürün izin başvurusu ise kabul edilmiyor. Türk kozmetik sektörünün ikinci büyük pazarı konumundaki İran’ın, 2016 yılının 7 aylık dönemindeki 588,4 milyon dolarlık kozmetik ihracatımızdan aldığı pay yüzde 8,5 seviyesinde. İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, tüm girişimlere rağmen alınan karardan henüz vazgeçilmediğini ve devam etmesi durumunda İran’a kozmetik ihracatının duracağını açıkladı.
ran ile ticaret hacminin ambargonun ortadan kalkması ile birlikte daha da artması beklenirken, İran’ın Türk kozmetik firmalarına izin vermemesi ve var olan izinlerin de 2 ay sonra dolacak olması sektörün beklentilerini boşa çıkardı.
İran izin krizinde bugüne nasıl gelindi?
2004 yılında PMF olarak adlandırılan dosya hazırlanması uygulaması vardı. İran Sağlık Bakanlığı, 2008 yılıyla birlikte yetkililerinin yerinde denetimleri sonunda uygun görülen firmalara ithalat izinleri verilmesi uygulamasına geçti. 2013 yılı sonrasında ise yerinde denetimlere ek olarak ‘Visual Certificate’ olarak adlandırılan ve belirli bir süre ithalat izni veren belgelendirme sistemine geçildi. Artık sadece Avrupa’da belirli ülkelere ürünlerini ihraç eden firmalara Visual Certificate veriliyor. Türkiye’den izin alabilen ve ihracat yapan firma sayısı getirilen her yeni şartla birlikte düşüş gösterdi.
Türkiye’den izin sahibi birçok firmanın izin süreleri birkaç ay içinde dolmak üzere. İran Sağlık Bakanlığı yetkilileri, yeni ürün izin başvurularını kabul etmezken mevcut izinlerin sürelerinin uzatılmayacağını açıkladı.
Kozmetik sektörünün İran pazarında ciddi bir sorun yaşadığını belirten İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, İran’ın koruma duvarlarının yükselmeye başladığını ve bu durumun iki ülke arasındaki ticarete olumsuz yönde yansıyacağını söyledi. Haksız gerekçelerle ticaretin engellenmeye çalışıldığını vurgulayan Akyüz şunları söyledi: “İran Sağlık Bakanlığı evrak kabulü bile yapmıyor ve sözlü olarak Türkiye’den ithalatın durdurulduğunu ifade ediyor. Firmalarımızın izinleri iki ay içinde sona erecek. Benzer şekilde Dubai ve Malezya’ya da benzer uygulamalar olduğu söyleniyor. Fransa, Almanya gibi ülkelerden kozmetik ithalatının önüne herhangi bir engel getirilmezken Türk firmalarına izin verilmemesinin nedeni İran’ın Türkiye’yi bu alanda rakip olarak görmesinden kaynaklanmaktadır. İran’ın kendi üreticisini korumayı gerekçe göstererek Türk ürünlerine kapılarını kapatmaya çalışmasını anlamak mümkün değil. İran’a doğrudan yatırım sağlama isteğini anlayışla karşılıyoruz ancak bu tip engellemeler iki ülke arasında işbirlikleri ve ortak yatırımların da önünde bir engel oluşturacaktır. Kaldı ki, Türkiye İhracatçılar Birliğimizin Türk Ticaret Merkezi çalışmaları kapsamında Türk firmalarımız İran’da yer almaya başlayacak. Türkiye, İran için bir tehdit değil, iyi bir ticari ortaktır.”
İKMİB olarak kozmetik sektöründen firmalarla İran’a yaptıkları ziyarette sorunu yakından inceledikleri ve çözüm yolları aradıklarını da dile getiren Murat Akyüz, “Firmalarımızın yerel distribütörleri ile bir araya geldik. Ayrıca İran Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile görüştük. Ticaret Müşavirliğimiz de sorunun çözümü konusunda gerekli desteği vermekte. İran ile izin krizinin bir an önce çözülmesi en büyük temennimiz. Aksi takdirde iki ay sonra firmalarımız İran’a ihracat yapamaz hale gelecek” dedi.
RAKAMLARLA İRAN’A KOZMETİK İHRACATIMIZ
ÜRÜN GRUPLARI
2014
İHRACAT ($)
2015
İHRACAT ($)
2016 (Ocak-Temmuz)
İHRACAT ($)
UÇUCU YAĞLAR, REZİNOİTLER VER TERPENLİ YAN ÜRÜNLER
216.248,48
202.401,92
28.823,82
SANAYİDE HAMMADDE OLARAK KULLANILAN KOKU VEREN MADDELERİN KARIŞIMLARI
11.344.509,20
12.627.609,04
7.415.495,01
PARFÜMLER VE TUVALET SULARI
2.997.512,69
2.602.958,21
1.524.459,59
GÜZELLİK, MAKYAJ VE CİLT BAKIM MÜSTAHZARLARI
16.371.235,27
13.237.014,32
4.471.316,97
SAÇ MÜSTAHZARLARI
18.442.798,03
14.102.111,76
16.235.482,37
AĞIZ/DİŞ SAĞLIĞINI KORUMAYA MAHSUS ÜRÜNLER
2.370.676,64
3.796.091,67
1.886.000,82
TRAŞ MÜSTAHZARLARI, VÜCUT DEODORANTLARI
18.768.153,55
13.562.329,87
11.261.228,97
SABUNLAR, YÜZEY AKTİF ORGANİK MADDELER
10.252.578,73
8.667.551,01
6.804.309,18
GENEL TOPLAM
80.763.712,59
68.798.067,80
49.627.116,73
2016’nın 7 ayındaki kozmetik ihracatında ilk 10 ülke arasında İran ikinci büyük pazarımız olmaya devam ediyor…
Ocak – Temmuz 2016 Türk Kozmetik ihracatı 10 Ülke
ÜLKE
İHRACAT ($)
IRAK
68.687.460
İRAN
50.012.997
BİRLEŞİK KRALLIK
28.460.871
ALMANYA
28.301.859
RUSYA FEDERASYONU
28.001.784
SUUDİ ARABİSTAN
20.346.773
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİ
19.527.473
FRANSA
17.514.262
HOLLANDA
15.154.262
ROMANYA
14.615.192