Sünnet; penisin uç kısmını saran mukozal dokunun ve deri tabakasının (prepüsyum: sünnet derisi) yaklaşık dörtte üçünün cerrahi yolla kesilip, penisin ve idrar kanalının uç kısmının açığa çıkarılması işlemidir. İster tıbbi ister dini gerekçelerle yapılmış olsun, dünyadaki her 6 erkekten 1’i sünnetlidir.
Prepüsyumun varlığının en önemli nedeni, sünnet derisi ve onun salgısı olan smegmanın penis başını ve idrar deliğini, idrar kontrolünün olmadığı yaşamın ilk birkaç yılı içerisinde idrarın yakıcı etkilerinden koruması olduğu tahmin edilmektedir. Sünnet derisinin varlığı, yenidoğan ve daha büyük bebeklerin bir bölümünde, idrar yolu enfeksiyonu ve Balanit gibi sorunlara yol açabilmekte; yenidoğan döneminde sünnet olmayan bebeklerin en az % 10’unda sünneti gerektiren sorunlar yaşanmaktadır. Emsey Hospital Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Melih Tugay bilgiler aktarıyor…
Sünnetin Yararları
Sünnet edilmiş penisin temiz tutulması daha kolaydır. Sünnet, 0-1 yaş arasındaki erkeklerde, idrar yolu enfeksiyonu riskini azaltır. Büyüklerde ise, peniste kanser gelişme riskini azaltır. Cinsel ilişki ile bulaşan Sfiliz, Gonore Herpes ve AIDS gibi hastalıklardan da koruması açısından önemlidir. Afrika ülkelerinde endemik olan HIV enfeksiyonu, sünnetsiz erkeklerde sünnetli erkeklere göre 1.5 – 8.4 kat daha fazla görülmektedir.
Araştırmalar, sünnetin bir gelenek olduğu Musevi ve Müslüman toplumlarındaki erkeklerde penis başı kanserinin, eşlerinde de rahim ağzı kanserinin daha az görüldüğünü ortaya koymaktadır. Yapılan araştırmalar, yaşamın ilk 1 yılı içerisinde, özellikle de 6 aydan daha küçük idrar yolu enfeksiyonu geçiren erkek çocukların %92’sinin sünnetsiz olduğunu göstermektedir. Sünnet derisi iltihabi hastalıkları, sünnet derisi darlığı ve Parafimozis sünnetten sonra görülmemektedir.
Sünnet kaç yaşında yapılmalı?
Sünnet her yaşta yapılabilir. Tıbbi endikasyon yoksa, 0-1 yaş arası en ideal sünnet yapma yaşıdır. Sünnet genellikle ergenlik çağı öncesi yapılmaktadır. Son zamanlarda, yeni doğan (ilk 4 haftalık ) dönemi; cerrahi işlemin kolaylığı, bebekte yara iyileşmesinin çabuk olması, sünnet sonrası bakımın kolaylığı ve psikolojik travma oluşturmaması nedeniyle en ideal yaş olarak kabul edilmektedir. Yenidoğan bebekler sünnette ağrı duyarlar. Onun için, anestezi verilerek yapılması daha uygundur.
Sünnet nerede nasıl ve kim tarafından yapılmalı?
Sünnet, önemli bir cerrahi uygulamadır. Bu nedenle, deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır. Her çocuk, yapılacak işlem hakkında bilgilendirilmelidir. Çocuğa yapılacak cerrahi işlemin psikolojik travma oluşturmadan, hijyenik şartlara uygun ve problemsiz yapılmasına dikkat edilmelidir. Bunun için en uygun ortam ameliyathanedir.
Sünnetin; anatomik, fizyolojik, psikolojik ve cerrahi prensiplerin hiç bir yönü ile ilgili bilgisi olmayan kimseler tarafından, uygun olmayan yerlerde yapılması doğru değildir. Sünnet, toplumumuzda daha çok “sünnetçi” olarak bilinen kişiler tarafından yapılmaktadır. İstatistiklere göre, sünnetin %80’i sünnetçiler, %10’u din adamları, %7’si doktorlar tarafından yapılmaktadır. Günümüz koşullarında sünnet, hijyenik ortamda özellikle ameliyathanede yapılmalıdır. En az bir hafta önceden çocuğun genital organları muayene edilmelidir. Kanama hastası (örneğin hemofili) olup olmadığına bakılmalı, anatomik bozukluk olup olmadığı saptanmalıdır. Ev ve düğün salonlarında toplu sünnet yapılması uygun bir yaklaşım değildir ve istenmeyen komplikasyonları beraberinde getirebilir.
Sünnetin Komplikasyonları
Sünnet sonrası görülebilen komplikasyonlar şunlardır:
• Kanama
• Yetersiz sünnet
• Enfeksiyon
• Deri altına kan toplanması
• Ciltte veya penisin tamamında gangren gelişmesi
• Normal delikten başka yeni idrar deliğinin meydana gelmesi
• Ağrının fazla olması
• Peniste eğrilik meydana gelmesi
• Penisin sadece ucunun görüldüğü gömülü penisin oluşması
• İdrar çıkış deliğinin daralması (meatal darlık)
• Penisin bir kısmının kesilmesi
• Şekil bozukluğu
• Bulaşıcı sarılık
• Kalıcı sakatlık
• Tam penis kaybı
• Kötü nedbe dokusu
PROF. DR. MELİH TUGAY